Uchwała w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego

Uchwała nr 23/2023

Rady Gminy Jabłonna

z dnia 24 listopada 2023 r.

w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu radnego z powodu nieposiadania prawa wybieralności w dniu wyborów.

Na podstawie art. 383 § 1 pkt 2 i § 2 w zw. z art. 10 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277) w zw. z art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40) Rada Gminy Jabłonna uchwala, co następuje:

§1

Stwierdza się wygaśnięcie mandatu radnego Rady Gminy Jabłonna Jana Kowalskiego z powodu nieposiadania prawa wybieralności w dniu wyborów.

§2

Zobowiązuje się Przewodniczącego Rady Gminy Jabłonna do niezwłocznego przesłania niniejszej uchwały Wojewodzie Mazowieckiemu, Komisarzowi Wyborczemu w Warszawie oraz doręczenia jej radnemu Janowi Kowalskiemu

§3

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Anna Wiśniewska

Podpis Przewodniczącego Rady Gminy

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 383 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277, dalej: k.w.) jedną z przyczyn wygaśnięcia mandatu radnego jest brak prawa wybieralności w dniu wyborów. W takim przypadku rada gminy zobowiązana jest do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu najpóźniej w terminie miesiąca od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu.

Zgodnie z art. 11 § 1 pkt 5 k.w. prawo wybieralności do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego (bierne prawo wyborcze) przysługuje osobie mającej prawo wybierania do tego organu. Prawo wybierania do danej rady ma każdy obywatel polski, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat oraz stale zamieszkuje na obszarze działania tej rady (art. 10 § 1 pkt 3 k.w.).

Dla przesądzenia, czy zachodzi przesłanka wygaśnięcia mandatu, istotne znaczenie ma kilka kwestii. Dał temu wyraz Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 marca 2018 r., II OSK 1234/17 (LEX nr 2487654). Po pierwsze, NSA podkreślił, że "instytucja zameldowania ma charakter wyłącznie ewidencyjno-porządkowy i nie można utożsamiać miejsca zamieszkania z miejscem zameldowania na pobyt stały, z czynnością zameldowania nie wiąże się bowiem nabycie jakichkolwiek praw i obowiązków". Po drugie, w ocenie NSA w kontekście oceny posiadania prawa wyborczego, nie ma także znaczenia rozstrzygającego wpis do rejestru wyborców ani też miejsce opłacania podatków. W postępowaniu w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego można - w ocenie NSA - kwestię miejsca zamieszkania oceniać również za pomocą innych dowodów: "gdy okoliczności sprawy pozwolą przeciętnemu obserwatorowi na sformułowanie wniosku, że określona miejscowość jest aktualnie głównym miejscem, w którym skupia się działalność osoby fizycznej, w którym jest jej centrum życiowe". Dlatego "ustalenie miejsca zamieszkania na potrzeby oceny posiadania (lub nie) prawa wybieralności w dniu wyborów przez radnego nie może opierać się na zaszłościach ani na zamiarach, których zrealizowanie nastąpić może w niedającym się określić czasie" (wyrok NSA z dnia 22 maja 2019 r., II OSK 2345/18).

Mając na uwadze zaistnienie w przypadku radnego Jana Kowalskiego przesłanki braku prawa wybieralności w dniu wyborów, Rada Gminy Jabłonna zobowiązana jest do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu najpóźniej w terminie miesiąca od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Przepis art. 383 § 1 pkt 2 k.w. "normujący wygaszenie mandatu radnego jest przepisem o charakterze bezwzględnym" (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2020 r., II SA/Wa 1234/19, LEX nr 3012345).

W świetle powyższego należało podjąć uchwałę o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu.

Od niniejszej uchwały zainteresowanemu przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skargę wnosi się za pośrednictwem Rady Gminy Jabłonna w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały.

Anna Wiśniewska

Podpis Przewodniczącego Rady Gminy