Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia
- Prawo
cywilne
- Kategoria
postanowienie
- Klucze
bezskuteczność umowy, interes prawny, księga wieczysta, nakaz zapłaty, ostrzeżenie w księdze wieczystej, postanowienie, postępowanie cywilne, roszczenie powoda, udzielenie zabezpieczenia, umowa sprzedaży, uznanie roszczenia, wniosek o zabezpieczenie, zabezpieczenie należności
Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia jest istotnym dokumentem używanym w sytuacjach, gdy istnieje potrzeba zabezpieczenia prawidłowego wykonania umowy. W dokumencie określa się rodzaj zabezpieczenia oraz warunki jego udzielenia, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa stron umowy. W praktyce zabezpieczenie może przybrać formę gwarancji bankowej, kaucji czy hipoteki, w zależności od potrzeb i umowy zawartej między stronami.
Sygn. akt I Ns 1234/23 dnia 24 maja 2023 r.
POSTANOWIENIE
Sąd Okręgowy w Warszawie 24 maja 2023 r. Wydział Cywilny w składzie następującym: Przewodniczący: SSO Anna Kowalska
po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2023 r. w Warszawie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Elektro-Hurt Sp. z o.o. w Warszawie
przeciwko Janowi Nowakowi
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną
postanawia:
udzielić zabezpieczenia roszczeniu powoda Elektro-Hurt Sp. z o.o. w Warszawie o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda umowy sprzedaży nieruchomości objętej księgą wieczystą WA1W/00123456/7 Sądu Rejonowego w Warszawie, zawartej w dniu 15 marca 2023 r. przed notariuszem Marią Wiśniewską, rep. A 1234/2023 pomiędzy Anną Zielińską i Piotrem Zielińskim a Janem Nowakiem w celu umożliwienia powodowi dochodzenia zaspokojenia wierzytelności wynikających z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. akt I Nc 4321/22 poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w dziale III księgi wieczystej WA1W/00123456/7 Sądu Rejonowego w Warszawie do chwili prawomocnego zakończenia postępowania.
UZASADNIENIE
Powód wniósł przeciwko pozwanemu o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powoda umowy sprzedaży zawartej przed notariuszem zawartej w dniu 15 marca 2023 r. przed notariuszem Marią Wiśniewską, rep. A 1234/2023 pomiędzy Anną Zielińską i Piotrem Zielińskim a Janem Nowakiem w celu umożliwienia powodowi dochodzenia zaspokojenia wierzytelności wynikających z nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 lutego 2023 r., sygn. akt I Nc 4321/22
W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że dysponuje tytułami wykonawczymi przeciwko Annie Zielińskiej i Piotrowi Zielińskiemu. Egzekucja z nieruchomości przeciwko tym dłużnikom została umorzona na podstawie Km 5432/22. Zdaniem powoda, zbycie tej nieruchomości zmierzało bezpośrednio do pokrzywdzenia wierzycieli, o czym świadomość miała pozwany zawierając umowę z dłużnikami. W dniu 1 stycznia 2023 r. w księdze wieczystej wpisana była bowiem hipoteka umowna na rzecz powoda, który to wpis został uchylony przez Sąd Rejonowy w Warszawie w dniu 2 lutego 2023 r. W dniu 5 kwietnia 2023 r. powód wniósł o udzielenie zabezpieczenia poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w księdze wieczystej WA1W/00123456/7 Sądu Rejonowego w Warszawie. Wniosek o wpisanie ostrzeżenia o toczącej się egzekucji z nieruchomości został zaś oddalony z tej przyczyny, że w dniu 15 marca 2023 r. nieruchomość ta została zbyta na rzecz pozwanego.
Strona powodowa wskazała, że dalszy nabywca nieruchomości mógłby działać w dobrej wierze, wobec czego uprawniona mogłaby zostać pozbawiona możliwości skierowania egzekucji do w/w nieruchomości, gdyż w takiej sytuacji nie będzie możliwe skuteczne wytoczenie przeciwko takiemu nabywcy skargi pauliańskiej. Wobec oddalenia wniosku o ustanowienie zakazu zbywania nieruchomości, powód wskazał, iż zasadny jest wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez wpisanie ostrzeżenia w księdze wieczystej.
Sąd zważył, co następuje:
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia zasługiwał na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 730 § 1 k.p.c. w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania. Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględnia interes stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (art. 7301 § 1 k.p.c.).
Zdaniem Sądu, powód w sposób należyty uprawdopodobnił istnienie roszczenia o uznanie umowy sprzedaży lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość za bezskuteczną w stosunku do powoda w oparciu o przepisy art. 527 i nast. k.c. (actio pauliana). Powód prawidłowo powołał się przy tym na przesłanki wystąpienia ze skargą pauliańską, wskazując na działanie dłużników Anny Zielińskiej i Piotra Zielińskiego ze świadomością pokrzywdzenia powoda jako wierzyciela oraz zaistniałą w następstwie sprzedaży nieruchomości niewypłacalność dłużników w wyższym stopniu niż przed zawarciem umowy - prowadzone przeciwko nim egzekucje okazały się bowiem skuteczne w małym stopniu, gdyż zważywszy na wysoką kwotę zadłużenia i narastające odsetki egzekwowane kwoty nie wystarczają do zaspokojenia wierzyciela, pokrywając jedynie odsetki. Powód uprawdopodobnił również wiedzę pozwanego o działaniu przez dłużników ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela - w dniu 1 stycznia 2023 r. w księdze wieczystej wpisana była bowiem hipoteka umowna na rzecz powoda.
Precyzyjne ustalenie okoliczności stanowiących podstawę roszczenia powódki będzie niewątpliwie przedmiotem postępowania dowodowego w sprawie. Jakkolwiek, na podstawie twierdzeń jedynie strony powodowej nie sposób wiążąco wypowiedzieć się co do zasadności powództwa, to jednak w przytoczonym przez powoda stanie faktycznym uprawdopodobnienie jego roszczenia nie może budzić wątpliwości.
W ocenie Sądu powód uprawdopodobnił również istnienie interesu prawnego w rozumieniu art. 7301 § 1 k.p.c., albowiem brak zabezpieczenia w sytuacji uwzględnienia powództwa skutkowałby daleko idącymi konsekwencjami dla powoda. Niewątpliwie bowiem, gdyby pozwany zdecydował się na zbycie nieruchomości objętej pozwem, osoba, która nabyłaby jej prawa, działałaby w ramach rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych, wobec czego nabycie to pozostawałoby w pełni skuteczne, zaś powód pozbawiony byłby możliwości zaspokojenia swoich roszczeń. Nie sposób bowiem zakładać, iż nabycie nieruchomości przez kolejną osobę trzecią każdorazowo nastąpi w korzystnych dla wierzyciela warunkach wynikających z art. 531 k.c. Zdaniem Sądu zatem, okoliczności sprawy wskazują na to, iż brak zabezpieczenia poważnie uniemożliwi bądź utrudni osiągnięcie celu postępowania w niniejszej sprawie.
Jako, że strona powodowa dochodzi zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych, należy wskazać, że katalog sposobów zabezpieczenia w tego rodzaju sprawach pozostaje otwarty, jednakże wpisanie ostrzeżenia w księdze wieczystej zostało przykładowo wymienione w art. 747 pkt 5 k.p.c. W ocenie Sądu, wskazany przez powoda sposób zabezpieczenia uznać należy za odpowiedni. Stosowne ostrzeżenie o toczącym się postępowaniu wyłącza bowiem rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych, umożliwiając tym samym, w razie uwzględnienia powództwa, osiągnięcie przez uprawnionego pożądanego efektu. W ocenie Sądu, taka forma zabezpieczenia uwzględnia interesy stron we właściwym stopniu, w szczególności nie obciąża pozwanego ponad miarę.
Mając powyższe na uwadze, Sąd, uznając roszczenie powódki za uprawdopodobnione, na mocy art. 730 § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji postanowienia.
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien być rozpatrzony z należytą uwagą, aby zapewnić ochronę interesów stron umowy. Po udzieleniu zabezpieczenia konieczne jest monitorowanie jego prawidłowego wykonywania oraz podjęcie działań w przypadku naruszenia warunków. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia stanowi istotny element umowy, wpływający na poczucie bezpieczeństwa i pewności prawnej obu stron.